Η παραδοσιακή μας φέτα είναι πολύ...ΠΟΠ

Αρχίζει το Σάββατο στην Ελασσόνα η πανελλήνια γιορτή για το «εθνικό προϊόν» και την προστασία της ελληνικής ταυτότητάς του

Τριάντα χιλιάδες τόνοι, 30% της πανελλήνιας παραγωγής και... τριάντα τυροκομεία. Η 5η Πανελλήνια Γιορτή Φέτας, η οποία ξεκινά το Σάββατο και πραγματοποιείται στην Ελασσόνα, τείνει να εξελιχθεί σε... διαδήλωση για την προστασία της προστατευόμενης ελληνικής ταυτότητας του προϊόντος, που ακόμη απειλείται από τον ανταγωνισμό των διάφορων ψευδεπίγραφων «feta cheese» των ξένων, αλλά και από την «ελληνική μπαγαποντιά». Η παραγωγή σε όλη τη χώρα ξεπερνά τις 90.000 τόνους ετησίως, χωρίς να υπολογίζονται σε αυτούς οι ποσότητες που φτιάχνουν στα σπίτια, για χρήση της οικογένειας, αρκετές νοικοκυρές στα χωριά όλης της χώρας, όπου η οικιακή οικονομία συνεχίζει να λειτουργεί.

Η κυρία Τασούλα Καρυπίδου, γιαγιά σήμερα στην Κοζάνη, έφτιαχνε φέτα στο σπίτι από την εποχή που ήταν νέα.

Από την τσαντίλα στο βαρέλι

Oταν δεν χρησιμοποιούσαν θερμόμετρα και μεζούρες, το γάλα στον κάδο δοκιμαζόταν με το δάχτυλο για τη σωστή θερμοκρασία και η δόση της μαγιάς με το μάτι. Τα χέρια συνεχίζουν πάντα να παίζουν σπουδαίο ρόλο στην οικιακή παραγωγή. Ολο εξαρτώνται από το πόσο καλά θα ζουλήξεις το τυρί μέσα στην τσαντίλα. Πώς θα την «σπάζεις» και θα την «πατήσεις» για να φύγουν τα νερά... Και μετά πώς την κόψεις και θα τη βάλεις στον τενεκέ (ή στο βαρέλι, αν η ποσότητα είναι μεγάλη) με την άλμη, λέει η κυρία Τασούλα, που θυμάται ότι στα νιάτα της «το καλό τυρί το τρώγαμε και μέσα από την τσαντίλα, όχι όπως σήμερα που το αφήνουν σφραγισμένο στα βαρέλια να ωριμάσει καλά πρώτα». Διόλου τυχαία, ύστερα από αυτά, η γιορτή της Ελασσόνας έχει δομηθεί εφέτος γύρω από την ημερίδα με γενικό τίτλο «Η φέτα ως εθνικό προϊόν», σε συνεργασία με την Εθνική Επιτροπή Γάλακτος και το Τμήμα Γαλακτοκομίας των ΤΕΙ Ηπείρου, ενώ οι τριήμερης διάρκειας εκδηλώσεις κλείνουν με δημόσια παρουσίαση και επίδειξη του τρόπου παρασκευής της φέτας. Και όλα αυτά γιατί, όπως επισημαίνει ο διευθυντής της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου Ελασσόνας κ. Γιάννης Σαμώτας, που έχει αναλάβει το οργανωτικό σκέλος των εκδηλώσεων, «η φέτα μπορεί να προστατεύεται πλέον εδώ και τρία χρόνια με τη βούλα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, αλλά οι απειλές, οι στρεβλώσεις και οι παρανοήσεις για το τι συνιστά φέτα και προϊόν προστατευόμενης ονομασίας και προέλευσης (ΠΟΠ) δεν έχουν εκλείψει».

Ο ανταγωνισμός προέρχεται από τις άλλες, μεγάλες παραγωγούς χώρες λευκού τυριού, κυρίως τη Δανία, την Ολλανδία, τη Γαλλία και την Ισπανία, αλλά τα μεγαλύτερα πλήγματα στην προβολή, στη διαφήμιση και στην κατανάλωση του προϊόντος προέρχονται εκ των έσω. «Παρά την προστασία και τις καθαρά διατυπωμένες προδιαγραφές για το ποιο λευκό τυρί συνιστά και πρέπει να έχει την ονομασία “φέτα”, αυτές καταργούνται εν τοις πράγμασι στο εσωτερικό από τους εμπόρους, τους εστιάτορες ή τους καταστηματάρχες που διακινούν, πωλούν ή προσφέρουν στον καταναλωτή λευκά τυριά, κυρίως εισαγωγής, ψευδώς ονομαζόμενα ή παρουσιαζόμενα ως φέτα» τονίζει ο Εμμανουήλ Ανυφαντάκης, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Γάλακτος. Στην ουσία το ζήτημα «ανήκει στην αρμοδιότητα των διωκτικών αρχών και του ελέγχου που θα έπρεπε να υπάρχει στα σημεία τόσο διάθεσης όσο πιθανώς και παραγωγής, αν αυτό δεν τηρείται και από εγχώριες επιχειρήσεις».

Στο τραπέζι του ανταγωνισμού

Αλλά δεν αρκούν οι διωκτικοί μηχανισμοί. «Παντού στον κόσμο, όπου υπάρχουν παραδοσιακά προϊόντα και αγαθά με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης, το βάρος ανάδειξης, προβολής, προστασίας και εμπέδωσης των τρόπων παραγωγής και προώθησης έχει πέσει στους ώμους των ίδιων των εμπλεκόμενων φορέων από την αρχή της παραγωγής ως το τέλος της, το τραπέζι ή το ράφι του καταναλωτή» σημειώνει ο κ. Ανυφαντάκης. Και προσθέτει: «Εδώ στην Ελλάδα η αντίστοιχη διεπαγγελματική πρωτοβουλία και παρέμβαση αντιμετωπίζεται είτε με δυσπιστία είτε ως ένα ακόμη πεδίο εσωτερικών ανταγωνισμών και κυριαρχίας ανάμεσα στις διάφορες τοπικές ενώσεις παραγωγών ή τους εμπλεκόμενους φορείς».

Στη γιορτή της φέτας συμμετέχουν τουλάχιστον 30 τυροκομικές μονάδες και επιχειρήσεις κυρίως από τη Θεσσαλία, και ειδικότερα από την ευρύτερη περιοχή της Ελασσόνας. Τα ορεινά και ημιορεινά αυτού του γεωγραφικού διαμερίσματος είναι η περιοχή όπου παράγεται σχεδόν το 30% της ετήσιας πανελλαδικής παραγωγής, με άλλα λόγια κάτι λιγότερο από 30.000 τόνοι φέτας τον χρόνο. Παράλληλα θα υπάρχουν περίπτερα προβολής και άλλων προϊόντων της θεσσαλικής γης, όπως το μέλι, τα μυρωδικά και οι ποικιλίες τσαγιού.

Του Γιάννη Νικολόπουλου

Πηγή Το Βήμα

23.9.2010