Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2012

"Λεξικοπωλείον" : Ο παράδεισος των λεξικών

Αρχικά μου τράβηξε την προσοχή το κάποτε εντελώς απαρατήρητο γεγονός της προετοιμασίας ενός νέου καταστήματος. Πλησιάζοντας, κατάλαβα ότι δεν πρόκειται για κάτι συνηθισμένο. Οι ωραίες, φωτεινές του βιτρίνες και κυρίως το όνομά του μου έφτιαξαν το κέφι.
Το «Λεξικοπωλείο» είναι αυτό που λέει το όνομά του: το πρώτο βιβλιοπωλείο στην Ελλάδα που εξειδικεύεται στα λεξικά. Τι ωραία! Συμβαίνουν πολλά όμορφα πράγματα αυτήν την εποχή σε αυτό το κομμάτι του παλιού, αστικού Παγκρατίου και το
«Λεξικοπωλείο», στην οδό Στασίνου 13, πίσω από την πλατεία Προσκόπων, 
 μας δίνει κουράγιο: δεν χρειάζεται όλα τα καινούργια στέκια να είναι υποχρεωτικά καφέ και μπαρ, φαίνεται ότι υπάρχει χώρος και για ένα «εκκεντρικό» βιβλιοπωλείο, που ναι, φιλοδοξεί να γίνει στέκι.
Ισως ήταν αυτό ακριβώς που έλειπε στην Οντίλ Μπρεγιέ όταν εξασκούσε το επάγγελμα του μεταφραστή και του διερμηνέα: ένα στέκι για όσους αγαπούν τις γλώσσες. Και είπε να το πραγματοποιήσει μόνη της, τώρα που έχει περισσότερο χρόνο στη διάθεσή της. Πρακτικά στο «Λεξικοπωλείο» θα βρείτε ό,τι λεξικό ψάχνετε σε όλες τις δημοφιλείς γλώσσες αλλά και σε λιγότερο δημοφιλείς (αραβικά, τουρκικά, κινεζικά, πολωνικά κ.λπ.). Αν δεν το βρείτε επιτόπου, μπορείτε να το παραγγείλετε και μέσα από την ιστοσελίδα (www.lexikopoleio.com) ενώ πολύ σύντομα θα τεθεί σε λειτουργία και το e-shop. Εκτός από τα «συμβατικά» λεξικά (μονόγλωσσα, δίγλωσσα, πολύγλωσσα) θα βρείτε και βιβλία εκφράσεων, φράσεων, παροιμιών, χιούμορ, αργκό, ενώ συχνά η εξειδίκευση πιάνει... κόκκινο: λεξικά για τη βροχή, το ποδόσφαιρο, την πολιτική, το θέατρο, το ροκ, τα μάνγκα μέχρι και λεξικά για τα λεξικά! Ακόμα, λεξικά παλιά, δυσεύρετα, μεταχειρισμένα, λεξικά με cd-Rom, λογισμικά βοηθητικά στη μετάφραση, ηλεκτρονικά λεξικά, όπως και η δυνατότητα έρευνας λεξικών σε εκδόσεις εκτός ελλαδικών συνόρων. Επίσης, μέθοδοι διδασκαλίας, διάλογοι, μυθιστορήματα και έργα με θέμα τα λεξικά, βιβλία σχετικά με τη μετάφραση. Ο τομέας των μυθιστορημάτων ενισχύεται μέρα με τη μέρα, ενώ στόχος είναι να δημιουργηθούν στο «Λεξικοπωλείο» δύο μικρά βιβλιοπωλεία, ένα γαλλόφωνο και ένα ισπανόφωνο. Τα τραπεζάκια και οι καρέκλες είναι για να ψάξετε με την ησυχία σας ό,τι σας ενδιαφέρει, ενώ το... μαγαζί κερνάει και καφέ!

Του Δημήτρη Ρηγόπουλου
22.9.2012

Ψυρρή - Σιδηρουργείο : Απομεινάρι άλλης εποχής

Ο ήχος από το σίδερο που σφυρηλατείται στο αμόνι τραβάει την προσοχή, εκεί στο στενό δρομάκι στου Ψυρρή. Το σιδηρουργείο του Μένιου Λιοφάγου συντηρεί τις μνήμες περασμένων δεκαετιών.

Ο ήχος από το σίδερο που σφυρηλατείται στο αμόνι τραβάει την προσοχή, εκεί στο στενό δρομάκι στου Ψυρρή. Το σιδηρουργείο του Μένιου Λιοφάγου συντηρεί τις μνήμες περασμένων δεκαετιών. «Στο είδος της δουλειάς μας είμαστε μοναδικοί. Μόνο εμείς έχουμε μείνει στην Αθήνα με το καμίνι», λέει ο Μένιος, που μαζί με τον 87χρονο πατέρα του διατηρούν το σιδηρουργείο τους από το 1945. Αναμνήσεις μακρινές, αλλά όχι ξεχασμένες.
Ο Μένιος επιμένει να σφυρηλατεί το πυρακτωμένο σίδερο πάνω στο οικογενειακό ατσαλένιο αμόνι «είναι 500 ετών και το έφερα από το νησί μας, τη Νάξο», λέει περήφανα ο πατέρας του, Μανώλης. «Κάποτε φτιάχναμε σκαπτικά εργαλεία, κομπρεσέρ αλλά και χειροποίητες σιδεριές και παραδοσιακά κάγκελα σε παλιά σχέδια. Ευχαριστιέμαι τη δουλειά μου, την καμαρώνω», λέει ο Μένιος και προσθέτει μελαγχολικά: «Σήμερα η δουλειά μας έχει πεθάνει.
Η περιοχή του Ψυρρή έχει πεθάνει. Είμαι 60 ετών και φτιάχνω μόνο κάποια τσεκουράκια που κλαδεύουν ελιές, έτσι για να περνώ την ώρα μου. Είμαι εδώ από το 1958 , οκτώ χρονών παιδάκι, όταν ήρθα από την Νάξο. Ηταν χρόνια ευτυχισμένα, δεν φοβόσουν τίποτα. Τώρα πρέπει να φύγεις από το μαγαζί πριν σκοτεινιάσει».
Ο κ. Μανώλης, ο πατέρας του Μένιου, ήρθε από την Νάξο και επέλεξε αυτή την περιοχή για να στήσει το σιδηρουργείο του μια και ήταν ναξιώτικη αποικία, αφού πολλά από τα γύρω μαγαζιά ανήκαν σε συγχωριανούς του. Ο Μένιος κοντά του έμαθε την τέχνη και έως τώρα συνεχίζει να ανάβει το καμίνι για να δουλέψει το σίδερο. Τι θυμάται από τα παλιά; «Τον γαλατά με το ποδήλατο, τον μανάβη με το γαϊδουράκι, τον σαλεπιτζή, τις βόλτες με το τραμ».
  • Χριστοκοπίδου 8, Ψυρρή, Αθήνα, 210-3212105.
Nίκη Mηταρέα
nmitarea@pegasus.gr
ΦΩTOΓΡAΦIΕΣ: Χάρης Γκίκας
gikas@pegasus.gr

Πηγή ΕΘΝΟΣ
11.12.11

Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2012

Κάνοντας "σούμα" την παράδοση

Μόνο στη Χίο δημιουργείται απόσταγμα από σύκα, η περίφημη σούμα. Η ανάμειξή της με διάφορα φρούτα προσδιορίζει την ονομασία της, αλλά και της χαρίζει τον μοναδικό αρωματικό της χαρακτήρα. Η απόσταξή της θεωρείται μέγιστο κοινωνικό γεγονός και μεγάλη χαρά, κάτι που οι, Λευτέρης Μήτσος, Γιάννης Σαλαγάρας, Σαράντης Φλωράδης και Γιάννης Αργυρούδης βιώνουν εκ των ένδον.

Το παραδοσιακό ποτό της Χίου, η σούμα, γίνεται με βάση τα...
αποξηραμένα σύκα. Μόνο εδώ και σε κανένα άλλο μέρος της Ελλάδας. Η απόσταξή της είναι μια γιορτή στην οποία όλοι είναι καλεσμένοι. Μια παράδοση αιώνων, ένα ανοιχτό κάλεσμα σε φίλους, επισκέπτες και ξένους που μπορούν να παρακολουθήσουν τη διαδικασία σε κάποιο από τα δεκάδες νεμπικαριά, ξετυλίγοντας το γαϊτανάκι της ίδιας της ζωής έτσι όπως την αντιλαμβάνονται ακόμα οι νησιώτες.

Kάθε χρόνο από τα τέλη Οκτωβρίου έως λίγο πριν τα Χριστούγεννα, οι Χιώτες κινούνται σε ρυθμούς σούμας, παρασέρνοντας στο διάβα τους ολοένα και περισσότερους θιασώτες του γλεντιού. Αυτήν την περίοδο -η ακριβής έναρξη της οποίας δημοσιεύεται στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως- όσοι διαθέτουν αποστακτήρια παίρνουν το λεγόμενο "πιστοποιητικό αμπελοκτημοσύνης" από τον δήμο και στη συνέχεια την άδεια απόσταξης από το τελωνείο Χίου, για να πραγματοποιήσουν την ετήσια παραγωγή σούμας.

Οι ιδιοκτήτες των αποστακτήρων διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Σε αυτούς που διαθέτουν επαγγελματική άδεια και "κάνουν" σούμα για δύο μήνες και στους ερασιτέχνες όπου τους εκδίδεται μία άδεια για 48 ώρες. "Στον Αϊ-Γιώργη τον Συκούση, υπάρχουν εικοσιπέντε αποστακτήρια καταγεγραμμένα στο τελωνείο, εκ των οποίων τα τρία λειτουργούν επαγγελματικά", αναφέρει ο Λευτέρης Μητσός, 30 χρονών σήμερα, έχοντας όμως ήδη εμπειρία 15 χρόνων καθώς συνεχίζει την παράδοση από τον πατέρα του, Μιχάλη.

"Το αποστακτήριο μας χρονολογείται από το 1947 και φέρνουν εδώ τα σύκα τους κυρίως από το χωριό αλλά και από άλλα μέρη της Χίου, καθώς έχουμε μια ιδιαίτερη φήμη για την καλή μας σούμα. Αλλωστε η περιοχή μας ήταν ανέκαθεν τόπος με πολλές συκιές, εξ ου και η ονομασία του χωριού, Αϊ-Γιώργης ο Συκούσης".

Η γεύση ενός νησιού
Ας μάθουμε λοιπόν τα μυστικά της σούμας από τους ειδικούς. "Αφού μαζέψουμε τα σύκα τον Αύγουστο, τα αφήνουμε να ξεραθούν στον ήλιο περί τις 20 με 25 μέρες τον Σεπτέμβριο. Στα μέσα Οκτωβρίου μεταφέρονται προς τα αποστακτήρια. Εκεί τοποθετούνται σε βαρέλια με νερό και μικρή ποσότητα μαγιάς, όπου παραμένουν για δύο εβδομάδες ώστε να δημιουργηθούν οι μύκητες και να γίνει η ζύμωση.

Ακολουθεί η διαδικασία της απόσταξης: βάζουμε τα σύκα σε χάλκινους άμβικες, καζάνια δηλαδή, τα οποία βράζουν τρεις έως τρεισήμισι ώρες. Εδώ πρέπει να πούμε ότι μαζί με τα σύκα βάζουμε και διάφορα αρωματικά φρούτα, όπως μήλα, πορτοκάλια μανταρίνια, κυδώνια καθώς επίσης και μικρή ποσότητα μαστίχας. Τα σουμάρουμε δηλαδή, τα κάνουμε όλα μαζί ένα μείγμα", συμπληρώνει ο κ. Μητσός.

Όσα περισσότερα αποστακτήρια επισκεφθεί κάποιος τόσο περισσότερα θα μάθει, αρκεί να δείξει μία μικρή εγκράτεια καθώς τα κεράσματα πληθαίνουν όσο περνάει η ώρα. Η μία καζανιά διαδέχεται την άλλη και ο κάθε παραγωγός θέλει να δοκιμάσουν οι παριστάμενοι την παραγωγή του.

Όλα αυτά συμβαίνουν συνήθως υπό τη συνοδεία μουσικής που αποτελείται από κιθάρα, μπουζούκι και κλαρίνο ενώ πολλά γλέντια συμπεριλαμβάνουν από τουμπερλέκια έως ακορντεόν. Χοροί στήνονται στις αυλές που συχνά επεκτείνονται στους δρόμους ή στα χωράφια.

Στο παρακείμενο αποστακτήριο του παλαιότερου Γιάννη Σαλαγάρα, επιβραβεύθηκε η περιέργεια μας.
"Να ξέρεις ότι το 90% των Χιωτών πίνουν τη σούμα με γλυκάνισο η οποία της δίνει μια πιο διακριτική γεύση. Αυτοί που τη φτιάχνουν χωρίς γλυκάνισο και την προτιμούν πιο δυνατή, είναι στη βορειόχωρα (βόρεια χωριά της Χίου).

Για να γίνει η σούμα βάζουμε σύκα από διάφορα σόγια. Το κονταρούδι που είναι πιο αποδοτικό γιατί βγάζει πολύ χυμό, αλλά και όλα τα φαγώσιμα που λέμε, όπως το καρόσικο, το μαυρόσυκο, το μακροκράτουνο.

Στα μεγάλα καζάνια που χωράνε 130 κιλά, τα 70 κιλά είναι σύκα και τα υπόλοιπα άλλων λογιών φρούτα που θα δώσουν και το άρωμα που προτιμάει ο καθένας. Η ποσότητα της σούμας που θα βγει μετά την απόσταξη είναι περίπου 20 κιλά. Σε κάθε σπίτι στη Χίο πρέπει να βρίσκεται. Να έχει εκεί πέρα ο νοικοκύρης, για να κερνάει".
 
Στα Μεστά -πρόκειται για το πιο καλοδιατηρημένο μεσαιωνικού τύπου μαστιχοχώρι της Χίου- παρευρεθήκαμε στα αποστακτήρια του Σαράντη Φλωράδη και του Γιάννη Αργυρούδη τα οποία χρονολογούνται από την τουρκοκρατία. Αμφότεροι δίνουν το στίγμα:

"Είμαστε οι συνεχιστές μιας παράδοσης που βρήκαμε από τους παππούδες των παππούδων μας. Ολοι θα πρέπει να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια έτσι ώστε να μη σβήσει η ιστορία μας. Η πολιτεία πρέπει να πρωτοστατήσει. Όσο για εμάς, κάθε φορά που βγάζουμε τη σούμα είναι μία γιορτή. Οσοι περάσουν από εδώ, θα πιουν και θα φάνε το βρισκούμενο.

Όλους τους καλοδεχόμαστε και τον Αύγουστο που έχει πολύ κόσμο στα Μεστά παίρνουμε ειδική άδεια για μία ημέρα και πραγματοποιούμε απόσταξη κατά τη διάρκεια εορτασμού που γίνεται στην πλατεία. Επιτόπου γανώνουμε που λέει και η παροιμία!", καταλήγουν οι δύο μερακλήδες.

Αφορμή για πανηγύρι
Το ποτό της ευτυχίας
"Τι ψυχικός πλούτος φανερώνεται εκεί και πόσο είναι θαυμαστό με όλη την πρωτόγονη και στερημένη ζωή τους να αισθάνονται οι άνθρωποι αυτοί την ευ-λογία της ποιήσεως, σαν κάτι αυτονόητο και απαραίτητο στη ζωή", έγραφε εν έτη 1935 η Αυστριακή Ηedwig Ludeke, επισκεπτόμενη τον Αϊ- Γιώργη του Συκούση, ένα εντυπωσιακό καστροχώρι, 11 χλμ. βόρεια της πόλης της Χίου. Σκοπός της ήταν να καταγράψει τα δημοτικά τραγούδια του νησιού, κάτι που κατάφερε συμμετέχοντας σε επίσημους εορτασμούς ή αυτοσχέδια γλέντια στο νησί. Τι ευτυχία, πραγματικά για όλους όσοι έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στις παρεΐστικες γιορτές που στήνονται για δύο μήνες με αφορμή την απόσταξη της σούμας και συνεχίζονται για όσο το ποτό αυτό υπάρχει στα μπουκάλια.


Πηγή: Έθνος
29-30.10.11

ΘΥΜΙΟΣ ΚΑΚΟΣ
thikakos@gmail.com
ΦΩTOΓΡAΦIEΣ: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ
www.moustafellou.com

ShareThis